Odwołany lot - świadczenia. Jakie odszkodowanie za odwołany lot?

Opóźnienia i odwołania lotów są dziś powszechne, a skalę tych zjawisk obrazują dane ekspertów fly4free.pl. 

W I półroczu 2023 roku najwięcej  lotów odwołały następujące linie lotnicze:

- British Airways – 3,31 % spośród  ponad 120 tys. lotów,

- Lufthansa Cityline - 2,62 proc. z około 42,4 tys. lotów. Linia obsługuje regionalne połączenia do miast w Europie, 

- Eurowings - 2,46 proc. lotów spośród łącznej liczby 56,3 tys. połączeń.

Tak jak w przypadku opóźnienia lotu, za odwołany lot przysługuje Ci odszkodowanie od przewoźnika lotniczego. Wysokość odszkodowania zależy od długości trasy przelotu. To nie jedyne świadczenie, jakie przysługuje Ci od linii lotniczych. Sprawdź, czego jeszcze możesz oczekiwać.

Podstawy prawne świadczeń za odwołany lot

Konwencja Montrealska z 1999 reguluje globalne zasady przewozu pasażerów i ładunku, ale nie mówi bezpośrednio o odwołaniu lotu. Dlatego najważniejszym aktem prawa w UE jest Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. To rozporządzenie ustanawia wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, odwołania lub dużego opóźnienia lotów.

Przepisy te obowiązują w państwach Unii Europejskiej oraz w Norwegii, Islandii i Liechtensteinie. Dotyczą lotów rozpoczynających się na terenie UE lub kończących się w UE, jeśli przewoźnik lotniczy jest z Unii Europejskiej.

Polska implementowała te przepisy w ustawie Prawo Lotnicze. 

Kiedy przysługują świadczenia z tytułu odwołanego lotu?

Świadczenia przysługują Ci, gdy:

1. Odlatujesz z lotniska w UE (niezależnie od przewoźnika).
2. Przylatujesz na lotnisko w UE z kraju trzeciego (ale tylko jeśli przewoźnik jest z UE).

Uwaga! Przepisy nie dotyczą pasażerów podróżujących bezpłatnie lub ze zniżką niedostępną powszechnie. Obejmują jednak osoby podróżujące w ramach programów lojalnościowych.

Jeśli Twój lot został zmieniony na inny, masz prawo do świadczeń, gdy nowy lot ma się odbyć co najmniej jeden dzień po pierwotnie planowanym terminie.

Prawo do odszkodowania za odwołany lot

Jako pasażer odwołanego lotu, masz prawo do odszkodowania. Jego wysokość zależy od długości lotu:

• 250 euro dla lotów do 1500 km
  400 euro dla wszystkich lotów wewnątrz UE powyżej 1500 km oraz dla innych lotów o długości 1500 – 3500 km,
• 600 euro dla wszystkich pozostałych lotów

W przypadku zaoferowania lotu alternatywnego, którego czas przylotu nie przekracza do powyższych lotów o 2, 3, 4 godziny, przewoźnik może zmniejszyć odszkodowanie o 50%.

Kiedy odszkodowanie za odwołany lot nie przysługuje?

Nie zawsze otrzymasz odszkodowanie. 

Przewoźnik lotniczy może odmówić wypłaty odszkodowania z powodu nadzwyczajnych okoliczności. Nadzwyczajne okoliczności to sytuacje spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których przewoźnicy lotniczy nie mogli uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Nie przysługuje ono również, gdy zostałeś poinformowany o odwołaniu:

• Co najmniej 2 tygodnie przed odlotem
• 2-1 tygodnie przed odlotem, jeśli zaoferowano Ci alternatywny lot z wylotem max. 2 godziny wcześniej i przylotem max. 4 godziny później niż planowano
• Krócej niż 7 dni przed odlotem, jeśli zaoferowano Ci alternatywny lot z wylotem max. 1 godzinę wcześniej i przylotem max. 2 godziny później niż planowano.

Inne świadczenia z tytułu odwołanego lotu

W przypadku odwołania lotu obsługujący przewoźnik lotniczy ma obowiązek zapewnić pasażerom odpowiednią opiekę w czasie oczekiwania na alternatywny lot.

Linie lotnicze oprócz obowiązku wypłaty odszkodowania mają obowiązek zapewnić Ci:

1. Napoje i posiłki w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania.
2. Zakwaterowanie w hotelu, jeśli odwołanie lotu wymaga noclegu lub gdy musisz zostać dłużej niż planowałeś.
3. Transport między lotniskiem a miejscem zakwaterowania.
4. Komunikację - dwie rozmowy telefoniczne, przesyłki faksowe lub e-mailowe.
5. Zmianę planu podróży - możesz wybrać najwcześniejszy możliwy lot do miejsca docelowego lub lot w terminie dogodnym dla Ciebie, na porównywalnych warunkach.
6. Zwrot kosztów biletu - jeśli zdecydujesz się zrezygnować z podróży, linia lotnicza zwróci Ci część kosztu biletu proporcjonalnie do nieodbytej części podróży. 
7. Możliwość lotu na inne pobliskie lotnisko.
8. Redukcja zwrotu kosztów biletu w przypadku lotu w niższej klasie.

Pamiętaj! Jeśli linia lotnicza nie zapewni Ci tych świadczeń, zachowaj wszystkie rachunki. Będziesz mógł ubiegać się o ich zwrot.

Jak uzyskać odszkodowanie za odwołany lot?

Proces uzyskania odszkodowania może wydawać się skomplikowany, ale oto kroki, które powinieneś podjąć:

1. Zbierz dowody. Zrób zdjęcia tablic informacyjnych, nagraj komunikaty o odwołaniu lotu. Na lotnisku powinna znajdować się tablica z informacjami dla pasażerów w przypadku zakłóceń - znajdź ją i zrób zdjęcie.
2. Zachowaj dokumenty. Nie wyrzucaj karty pokładowej, biletu, karty rezerwacji czy umowy z biurem podróży. To kluczowe dowody w Twojej sprawie.
3. Dokumentuj dodatkowe koszty. Jeśli nie otrzymałeś świadczeń oraz pomocy i poniosłeś koszty na jedzenie, napoje, nocleg lub musiałeś wykonać ważne połączenia - zachowaj wszystkie rachunki i paragony.
4. Uważaj na vouchery. Linia lotnicza może zaproponować Ci kupony zamiast odszkodowania. Zanim je przyjmiesz, sprawdź, czy w regulaminie nie ma zapisu o zrzeczeniu się prawa do odszkodowania.
5. Złóż wniosek. Wyślij go do linii lotniczej wraz z kopiami wszystkich zebranych dokumentów. Możesz to zrobić pocztą, e-mailem lub osobiście w biurze linii.

Ważne! Przewoźnik ma 30 dni na podjęcie decyzji. Jeśli tego nie zrobi, uznaje się, że przyjął Twoją reklamację. Jeśli decyzja opóźnia się, ma obowiązek poinformowania Cię na piśmie o przyczynach.

Czym się różnią świadczenia za odwołany lot od świadczeń za opóźniony lot?

Świadczenia za odwołany lot i opóźniony lot różnią się w kilku kluczowych aspektach:

1. Odszkodowanie – w przypadku odwołanego lotu, pasażerowie mają prawo do odszkodowania w wysokości od 250 do 600 euro, w zależności od długości trasy. Natomiast odszkodowanie  i świadczenie (napojów, wyżywienia, noclegu i łączności) za opóźniony lot przysługuje tylko wtedy, gdy opóźnienie przekracza 3 godziny. Wysokość odszkodowania za opóźniony lot jest taka sama jak w przypadku odwołania.
2. Informacja - w przypadku odwołanego lotu, przewoźnicy lotniczy mają obowiązek poinformować pasażerów o odwołaniu z odpowiednim wyprzedzeniem. Jeśli pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu co najmniej 14 dni przed planowanym odlotem, przewoźnik nie musi wypłacać odszkodowania. W przypadku opóźnionego lotu, taki obowiązek informacyjny nie istnieje.
3. Alternatywny transport - przy odwołanym locie, linie lotnicze muszą zaoferować alternatywny lot lub zwrot kosztów biletu. W przypadku opóźnienia lotu pasażerowie zazwyczaj czekają na ten sam lot.
4. Pierwotny plan podróży pasażera – odwołanie lotu często całkowicie zmienia pierwotny plan podróży pasażera, podczas gdy opóźnienie lotu zwykle tylko go przesuwa w czasie.
5. Nadzwyczajne okoliczności - zarówno w przypadku odwołanego, jak i opóźnionego lotu, przewoźnicy mogą uniknąć wypłaty odszkodowania, jeśli udowodnią wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności. Jednak interpretacja tych okoliczności może się różnić w zależności od sytuacji.

FAQ – najczęściej zadawane pytania 

Czy dostanę odszkodowanie, jeśli samolot należy do linii spoza UE? 

Tak, ale prawa mogą się różnić. Sprawdź przepisy kraju, w którym przewoźnik uzyskał licencję.

Czy strajk pracowników linii to powód do niewypłacenia odszkodowania? 

Nie. Strajk pracowników linii nie jest uznawany za okoliczność nadzwyczajną. Otrzymasz odszkodowanie zależne od długości planowanego lotu.

Czy usterka techniczna samolotu to okoliczność nadzwyczajna?

To zależy. Jeśli wykryto ją podczas rutynowej kontroli - nie jest nadzwyczajna i dostaniesz odszkodowanie. Jeśli to ukryta wada lub akt sabotażu - linia może odmówić wypłaty.

Co zrobić, gdy linia nie odpowiada na reklamację? 

Jeśli po 30 dniach nie masz odpowiedzi, uznaje się, że linia przyjęła reklamację. Możesz ponownie się do niej zwrócić, złożyć skargę do Rzecznika Praw Pasażera lub iść do sądu.

Czy mogę wybrać inny lot po odwołaniu mojego?

Tak. Masz prawo wyboru między najwcześniejszym możliwym lotem a lotem w dogodnym dla Ciebie terminie, na porównywalnych warunkach.